W dobie galopujących zmian klimatycznych, znaczenie dla ochrony środowiska ma każdy skrawek ziemi. Nie bez powodu coraz więcej osób decyduje się na zrównoważone ogrodnictwo – nie tylko jest to pierwszy krok w kierunku poprawy naturalnych siedlisk i odbudowy gleby, ale także znaczące obniżenie kosztów, które dodatkowo owocują pięknym i kwitnącym ogrodem. Jakie są zasady zrównoważonego ogrodnictwa i czy łatwo zastosować tę zasadę na własnym kawałku ziemi?
Zrównoważone ogrodnictwo to ukłon w stronę tradycyjnych upraw i poszanowania ziemi. Stosuje się tu tylko naturalne nawozy, środki ochrony roślin, ale też odpowiednio dobiera rośliny, dzięki czemu są nie tylko silne, ale stanowią także doskonałą pożywkę dla zapylaczy oraz dają schronienie pożytecznym stworzeniom, które stale będą wspierać nas w walce ze szkodnikami.
Zrównoważone ogrodnictwo, czyli używaj tylko tego, co naturalne
Podstawowa zasada zrównoważonego ogrodnictwa dotyczy środków, jakie wykorzystuje się w ogrodzie. Nie ma tu miejsca na tradycyjną chemię – zostaje ona zastąpiona naturalnymi preparatami, które potocznie określa się mianem gnojówki. Wytwarza się ją z naturalnych ziół takich jak pokrzywa, wrotycz czy krwawnik, ale również i z czosnku. Każdą z nich stosuje się w innym celu – część zapobiega chorobom grzybicznym, inne wspomagają walkę ze szkodnikami, ale każda dodatkowo wzbogaca ziemię o składniki odżywcze, które mają wpływ na rozwój roślin, w tym na ich obfite kwitnienie.
Podobnie wygląda kwestia nawożenia – naturalne nawozy stosowane w ogrodnictwie użyźniają ją i spulchniają również wspomagając rozwój poszczególnych roślin. Warto też przy okazji rozprowadzania nawozu sprawdzić pH gleby – to od tego bowiem zależy czy nasze rośliny będą czuć się dobrze na danym stanowisku oraz czy rzeczywiście zachwycą nas swoimi kwiatami. W przypadku zmiany pH gleby również stosuje się naturalne metody – kompost ziemię zakwasza, zaś popiół odkwasza dzięki czemu możemy we własnym ogrodzie wykorzystać odpadki, a tym samym zmniejszyć ilość produkcji śmieci.
Podlewanie w sposób naturalny, czyli deszczówka na ratunek
Kolejnym ważnym elementem zrównoważonego ogrodnictwa jest system nawadniania i racjonalne wykorzystanie wody. Polska to obszar, który ma stosunkowo małe zasoby wody pitnej, a coraz łagodniejsze zimy i brak regularnych opadów sprawia że naturalne zbiorniki nie mają szans na odbudowę. Istotne jest zatem jej oszczędzanie, które można zacząć od ogrodu.
Przede wszystkim to wykorzystanie wody opadowej, czyli tak zwanej deszczówki. Zbiorniki na deszczówkę mogą być zakopane w ziemi, ale też i umieszczone w dekoracyjnych wazach, które stają się także elementem architektury ogrodowej. Deszczówka ma również znacznie lepsze działanie dla roślin – jest miękka, a zatem rośliny przyswoją znacznie więcej wody i wartości odżywczych.
Mówiąc o podlewaniu nie można też pominąć właściwego sadzenia roślin – powinno się je dobierać regionalnie i do warunków – inne rośliny lepiej będą rosły na terenach podmokłych, inne zaś doskonale odnajdą się na glebach piaszczystych w otoczeniu wysokich drzew.
Dobór roślin – kwintesencja zrównoważonego ogrodnictwa
Ogrodowa moda jest bardzo zmienna – w jednym sezonie triumfy świecą ogrody japońskie, podczas gdy kilka sezonów później nasze ogrody wypełnione są angielskimi różami. Najczęściej stawiamy na monochromatyczność, która nie wymaga pracy i prezentuje się dość estetycznie.
W zrównoważonym ogrodnictwie znaczenie ma bioróżnorodność. Po pierwsze dzięki niej zapewniamy pożywienie wszystkim stworzeniom żyjącym w ogrodzie, które są elementem łańcucha pokarmowego, a tym samym są niezbędne do zachowania ciągłości. Po drugie sadząc różnorodne rośliny mamy możliwość zahamowania rozwoju chorób roślin, które nie atakują innych gatunków.
Ale oprócz bujnego kwitnienia i właściwego sąsiedztwa w zrównoważonym ogrodnictwie ważne jest dobieranie roślin również geograficznie. Nie ma żadnych przeszkód w tym, aby na rabacie znalazły się rośliny egzotyczne, pod warunkiem że nie są one inwazyjne – inwazyjność niektórych roślin powoduje bowiem wymieranie gatunków rodzimych, a tym samym wpływa na ekosystem i zaburza funkcjonowanie łańcucha pokarmowego.
Zrównoważone ogrodnictwo to przede wszystkim powrót do naturalności, ale ze współczesną wiedzą. Odpowiednio zadbany ogród odwdzięczy się kolorem, zapachem i przede wszystkim życiem – warto też pamiętać, że w tego typu ogrodach jest miejsce również na indywidualne upodobania, warunkiem jest tylko wyznaczenie strefy, w której natura może się rozwinąć bez ograniczeń.